HISTORIA ODDZIAŁU

Klinika Endokrynologii powstała w 2000 roku, początkowo jako Kliniczny Oddział Endokrynologii. Status Kliniki uzyskała w 2001 r. Możemy się jednak poszczycić długą, ponad półwieczną historią. Wywodzimy się z Katedry Patofizjologii, utworzonej w 1949 r. Pierwszym kierownikiem Katedry był Prof. Kazimierz Dux, który stworzył pierwszy poważny ośrodek endokrynologiczny na Śląsku. To on w 1951r zorganizował pierwszą akcję przeciwwolową w naszym regionie. Z jego inicjatywy powołano wtedy Poradnię Endokrynologiczną przy PSK-1 w Zabrzu, funkcjonującą do dzisiaj. Następnie Katedrą Patofizjologii kierowali Prof. Bolesław Narbutt i Prof. Franciszek Zych, którzy zajmowali się endokrynologią kliniczną i doświadczalną. W 1976 roku powstała pracownia izotopowa – była to jedyna pracownia diagnostyczna tego typu, tutaj oznaczano po raz pierwszy 17OH i 17 OHKS oraz inne hormony steroidowe w oparciu o uzyskane przeciwciała. W tym to czasie Prof. Barbara Buntner, pełniąca funkcję kierownika Katedry do 1999 roku, prowadziła badania nad metabolizmem hormonów nadnerczowych i gonadalnych.

Od 1999 roku Katedrą Patofizjologii i Endokrynologii kieruje Prof. Beata Kos-Kudła, która podjęła starania o poszerzenie zakresu działalności naukowej i dydaktycznej Katedry o aspekt kliniczny. Dzięki Jej staraniom utworzony został pierwszy na Śląsku oddział zajmujący się w szerokim zakresie endokrynologią kliniczną dorosłych, który następnie został przekształcony w Klinikę Endokrynologii. Z dniem 1.10.2009 Klinika Endokrynologii została przeniesiona z Zabrza do Katowic – aktualna lokalizacja Kliniki i oddziału: Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego w Katowicach.

STRUKTURA ORGANIZACYJNA ODDZIAŁU

Kadrę medyczną stanowi: Lekarz kierujący Oddziałem prof. dr hab. n. med. Beata Kos-Kudła, 5 starszych asystentów, 13 młodszych asystentów-rezydentów oraz 11 pielęgniarek.

DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZA ODDZIAŁU

Diagnostyka i leczenie pacjentów z następującymi zaburzeniami endokrynnymi:

• Nowotwory/guzy neuroendokrynne (NEN/NET) : układu pokarmowego (min. insulinoma, glukagonoma, somatostatinoma, VIP-oma, rakowiaki), płuc i inne - prowadzimy nowoczesną diagnostykę  i monitorowanie leczenia tych nowotworów, z możliwością oznaczeń m.in. chromograniny A, serotoniny, gastryny, insuliny, glukagonu, kwasu 5-hydroksyindolooctowego, metoksykatecholamin.

Centrum Doskonałości (Centre of Excellence) Nowotworów Neuroendokrynnych

Jesteśmy pierwszym i jedynym Ośrodkiem w Polsce i Europie Wschodniej, który
otrzymał certyfikat Centrum Doskonałości (Centre of Excellence)
Nowotworów Neuroendokrynnych.

Działalność kliniczna, naukowa oraz dydaktyczna Kliniki Endokrynologii i Nowotworów Neuroendokrynnych Katedry Patofizjologii i Endokrynologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach stała się podstawą utworzenia w/w ośrodka. Klinika przeszła pozytywnie audyt Europejskiego Towarzystwa Nowotworów Neuroendokrynnych (European Neuroendocrine Tumor Society - ENETS) w 2015 roku i w konsekwencji stała się pierwszym i jedynym w Polsce oraz Europie Środkowo-Wschodniej – Centrum Doskonałości (Centre of Excellence) w dziedzinie nowotworów neuroendokrynnych. Status Centre of Excellence usytuował Klinikę Endokrynologii  wśród wiodących, o najwyższej referencyjności, europejskich ośrodków w diagnostyce i leczeniu chorych z nowotworami neuroendokrynnymi.

Pracownicy Kliniki stworzyli pionierski (także w skali europejskiej) ogólnopolski projekt wdrożenia telemedycyny w obszarze endokrynologii i onkologii: TELENEN-Tumor Board Online: Ogólnopolskie Wielospecjalistyczne Konsylium Nowotworów Neuroendokrynnych - międzykliniczne konsultacje ekspertów z Center of Excellence oraz kluczowych ośrodków w kraju.
Pracownicy Katedry i Kliniki są inicjatorami i współautorami ogólnopolskich zaleceń postępowania w diagnostyce i leczeniu NET, opublikowanych w Endokrynologii Polskiej (2008, 2013, 2017).

• Choroby układu podwzgórzowo-przysadkowego, w tym guzy hormonalnie nieczynne oraz gruczolaki wydzielające hormon wzrostu, prolaktynę, adrenokortykotropinę, tyreotropinę lub gonadotropiny. W Klinice prowadzona jest m.in. diagnostyka akromegalii z oznaczaniem wybranych czynników wzrostu (głównie IGF -I). Ponadto w Klinice przeprowadza się ocenę funkcji przysadki po operacjach neurochirurgicznych z powodu guzów okolicy podwzgórzowo-przysadkowej.

• Choroby tarczycy, w tym nadczynność i niedoczynność tarczycy, zapalenia gruczołu tarczowego, wole guzowate. W diagnostyce chorób tarczycy wykorzystujemy wysokiej jakości aparat USG z możliwością badania przepływów naczyniowych. Zajmujemy się także diagnostyką i leczeniem zmian ocznych w przebiegu choroby Gravesa.

• Choroby przytarczyc, w tym pierwotna i wtórna nadczynność przytarczyc oraz niedoczynność pooperacyjna przytarczyc.

• Choroby nadnerczy, w tym diagnostyka i leczenie niedoczynności kory nadnerczy, zespołu Cushinga, guzów nieczynnych hormonalnie z wykorzystaniem badań obrazowych (TK nadnerczy, MR przysadki) oraz testów hormonalnych.

• Zaburzenia funkcji gonad, w tym zaburzenia miesiączkowania, hirsutyzm, zaburzenia potencji na tle hormonalnym, hormonalna terapia w menopauzie i andropauzie oraz stany androgenizacji u kobiet, np. zespół policystycznych jajników. Ustalenie właściwego rozpoznania wymaga licznych specjalistycznych procedur, które są przeprowadzane w naszej Klinice m.in. hormonalne testy dynamiczne oraz badania obrazowe w tym USG narządów miednicy małej i TK nadnerczy.

• Choroby układu kostnego o podłożu endokrynologicznym, diagnostyka leczenie osteoporozy i osteomalacji

• Otyłość prosta i o podłożu hormonalnym

• Zagrażające przełomy hormonalne: hipermetaboliczny, hipometaboliczny, nadnerczowy, hiperkalcemiczny.

Klinika posiada własne laboratorium, w którym dokonuje się oznaczeń większości hormonów, neuropeptydów i białek wiążących oraz przeprowadza się badania genetyczne i immunologiczne.

DZIAŁALNOŚĆ SZKOLENIOWA I SPECJALIZACYJNA
Posiadamy akredytację do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w zakresie chorób wewnętrznych i endokrynologii. Organizujemy liczne konferencje i szkolenia.

SPIS PUBLIKACJI

DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA

•  Prowadzenie ćwiczeń, seminariów i wykładów z endokrynologii dla Wydziału Lekarskiego i Wydziału Nauk o Zdrowiu

•  Prowadzenie zajęć fakultatywnych dla studentów Wydziału Lekarskiego

•  Prowadzenie studenckiego koła naukowego

Opiekun Koła – dr n.med. Janusz Strzelczyk
Powołanie i rejestracja Koła STN - rok akad. 2009/2010